- Πρώτα από όλα ποιο το κίνητρο που σας έκανε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή;
Οἱ ἀρχαῖοι μας πρόγονοι ἔλεγαν ΄΄οὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦ΄΄. Ἡ Οἰκονομική κρίση που ταλανίζει τή χώρα μας τά τελευταία χρόνια ἦταν ἡ αἰτία νά ἐπαναπροσδιορίσω τήν πολιτική συμπεριφορά καί τόν κοινωνικό μου ρόλο.Ἀπομυθοποίησα πολιτικές συμπεριφορές καί αἰσθάνθηκα τήν ἀνάγκη ἀποκατάταστασης τῆς συνειδησιακῆς μου ἰσορροπίας. Πῆρα λοιπόν στά χέρια τό στύλο καί κατέγραψα τό ἀπόσταγμα τοῦ ἐκνευρισμοῦ καί τῆς ἀπογοητεύσης μου προσπαθώντας νά ἐξιλεωθῶ. Αὐτό ἦταν...Στή συνεχεία διαπίστωσα πώς τό βιβλίο εἶναι ἕνας οὐσιαστικός τρόπος ἐπικοινωνίας μέ κάποιον γιατί εἶναι κατ' ἐπιλογήν καί ὄχι καταχρηστικώς.
- Ένας συγγραφέας πιστεύετε ότι πρέπει να κρατάει σταθερά το είδος που έχει επιλέξει; Το να μπει στη διαδικασία να δοκιμάσει κι άλλα είδη γραφής είναι ρίσκο για τον ίδιο αλλά και για τον κόσμο του;
Ἐπειδή εἶμαι νεόκοπος στό συγγραφικό χῶρο θά σᾶς ἀπαντήσω μέ ἕνα τόνο ρομαντισμοῦ γιατί πιστεύω ὅτι ἡ συγγραφή εἶναι μιά αὐθόρμητη ἐσωτερική ἀνάγκη. Κατ' ἀρχάς ὁ συγγραφέας γιά νά εἶναι αὐθεντικός πρέπει πρωτίστως νά ἐκφράζει τά ἑαυτό του καί νά εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό ἐξαρτήσεις καί ὑποδείξεις. Ἑπομένως ὅταν αὐτή ἡ ἐσωτερική ἀνάγκη θελήσει νά ἐκφραστεῖ δέν θά πρέπει νά καλουπωθεῖ στή κατηγόρια που ἔχει ἀναδείξει καί καταξιώσει τόν συγγραφέα. Τά ρίσκα ἄλλωστε εἶναι μέσα στή ζωή μᾶς. Αὐτό πού ἐπιβάλεται νά κρατηθεῖ σταθερό εἶναι ὁ σεβασμός πρός τόν ἑαυτό του καί πρός τό ἀναγνωστικό κοινό.
- Για κάθε βιβλίο σας, υπήρξε κάποιο κίνητρο-αφορμή ώστε να σας δώσει το πράσινο φως για να κάνετε την αρχή στη συγγραφή του;
Ναί, αὐτή ἡ ἐσωτερική ἀνάγκη ὅπως σᾶς εἶπα, πηγάζει κάθε φόρα ἀπό διαφορετικές πηγές. Εἶναι ἄλλωστε καί ὁ μόνος λόγος που θά μέ προτρέψει νά γράψω ὁτιδήποτε. Νά γράψω ἁπλώς γιά νά γράψω... δέν θά τό κάνω πότε.
- Πες μας λίγα λόγια για το τελευταίο σου βιβλίο «Η δική μου αλήθεια»
Στή δική μου ἀλήθειᾳ χρησιμοποιῶ ἱστορικά καί καθημερινά γεγονότα γιά νά ἀπομυθοποιήσω τίς ἐπιμέρους ἀλήθειες στοχεύοντας στήν συμμετοχική ἀλήθειᾳ. Μέ ἀλλα λόγια εἶναι ἕνα ταξίδι ἐσωτερικῆς ἀναζήτησης που ψάχνει τόν ἑαυτό μας. Ὅταν καταφέρει κάποιος νά γίνει Κύριος τοῦ ἑαυτοῦ του θά μπορέσει νά διαχειριστεῖ τήν καθημερινότητα του γνωρίζοντας τον ρόλο καί τη θέση του ἀπέναντι στήν κοινωνία. Ζῶντας ἀποκομμένος στό μικρόκοσμό του περιορίζεται σέ ἀνταύγειες ἀλήθειας. Σ αὐτή τήν ἀναζήτηση θά παλέψει μέ τήν ἀγνωσία, τήν προκατάληψη, τό φόβο καί ὅλα ἐκεῖνα τά τέρατα που κρατᾶνε φυλακισμένη τήν ἐλεύθερη σκέψη καί τήν ἐλεύθερη συνείδηση.
- Μετά την ολοκλήρωση του έργου σας, χρειάζεστε μια δεύτερη γνώμη από κάποιο οικείο πρόσωπο πριν προχωρήσει επίσημα στα χέρια του εκδότη;
Σέβομαι τήν ἄποψη εἴτε οἰκείου προσώπου εἴτε ἀλλου... ἀλλά, ὅσο ἐγωιστικό κι ἄν ἀκουστεῖ, μοναδικός κριτής πρίν τόν ἐκδότη εἶμαι ἀποκλειστικά ἐγώ.
- Πως αντιμετωπίζετε τυχών αρνητικές κριτικές;
Μέ τόν ἴδιο σεβασμό ὅπως ὁποιαδήποτε κριτική. Ὅταν διαβάζεις ἕνα βιβλίο ἐπιχειρεῖς οὐσιαστικά νά ἀνοίξεις ἕνα διάλογο μέ τόν συγγραφέα. Γιά νά ὑφίσταται ο διάλογος πρέπει νά ὑπάρχουν ὁρισμένες προϋποθέσεις,ὅπως ἡ ἀμεροληψία, ἡ ἐπιχειρηματολογία, ὁ σεβασμός. Ἑπομένως ὅταν ὑπάρχουν αὐτές οἱ προϋποθέσεις κάθε κριτική εἶναι καλοδεχούμενη.
- Πείτε μας τη γνώμη σας για την πορεία του βιβλίου και την εξέλιξη του σε αυτές τις δύσκολες εποχές.
Εἶναι ἀλήθειᾳ ὅτι ἡ οἰκονομική δυσπραγία τῶν τελευταίων χρόνων ἔχει ἐπιπτώσεις σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις τῆς καθημερινότητας μας. Ἡ ψυχαγωγία καί ἡ διασκέδαση ἔχουν ὑποστεῖ τά περισσότερα πλήγματα ἀφοῦ εἴμαστε ἀναγκασμένοι νά ἱκανοποιήουμε πρωτίστως τίς βιοποριστικές μας ἀνάγκες. Λέω βιοποριστικές καί ὄχι πρωτεύοντες γιατί τήν ψυχαγωγία τήν κατατάσσω στίς πρωτεύοντες. Ἑπομένως θά εἶναι εὐτύχημα γιά μένα νά μπορέσουν οἱ σκέψεις μου νά ταξιδέψουν ὅσο πιό μακριά γίνεται.
- Είστε αισιόδοξος για το μέλλον της λογοτεχνίας, με τη μορφή του χειροπιαστού βιβλίου και όχι των e-books; Πιστεύετε πως ο κόσμος θα συνεχίσει να βρίσκει τρόπους να διαβάζει παρά τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει;
Ἄν καί ἡ τεχνολογία ἔχει μπει γιά τά καλά στήν καθημερινότητα μας, πιστεύω ὅτι ὁ κόσμος θά συνεχίσει νά διαβάζει βιβλία στήν ἔντυπη μορφή τους. Μήν ξεχνᾶμε ὅτι τό βιβλίο ἔχει χαρακτηριστεῖ ὡς ὁ καλύτερος φίλος τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ ἁφή καί ἡ ὀσμή εἶναι δύο αἰσθήσεις που ἀδρανοποιούνται κατά τήν ἀνάγνωση ἑνός e-book. Ἑπομένως, ἄν κοποῦν αὐτές οἱ δύο αἰσθήσεις, διαταράσσεται αὐτομάτως ἡ φιλία. Ἐπειδή λοιπόν στίς μέρες μας τά πάντα εἶναι ρευστά, οἱ δοκιμασμένες φιλίες βρίσκουν τρόπους νά παραμείνουν πιστές.
- Συγγραφή και παράλληλη εργασία. Πόσο εφικτό μπορεί να είναι για έναν συγγραφέα αυτός ο συνδυασμός χωρίς τις ανάλογες συνέπειες αντίστοιχα, γνωρίζοντας ότι η συγγραφή "επιβάλλει" καθαρό μυαλό και ένα είδος ηρεμίας από οποιουσδήποτε εξωτερικούς παράγοντες;
Ἔχετε πολύ δίκιο διότι χρειάζεται ἕνα περιβάλλον ἠρεμίας καί αὐτοσυγκέντρωσης που μοιάζει πολυτέλεια σήμερα. Σχεδόν πάντα, δυστυχῶς, οἱ συνέπειες γέρνουν πρός τήν πλευρά τῆς συγγραφῆς. Προσωπικά ὡς ἀντίδοτο χρησιμοποιῶ τήν διακοπή τῆς συγγραφῆς ἕως ὅτου μπορέσω νά δημιουργήσω ἐκ νέου τίς συνθῆκες που θά ἀπελευθερώσουν αὐτή τήν ἐσωτερική μου ἀνάγκη. Ὁ συγγραφέας ὀφείλει νά εἶναι δρομέας μεγάλων ἀποστάσεων καί ὄχι ταχύτητας. Γι' αὐτό ἄλλωστε ἀπαιτεῖται νά εἶναι ἀδέσμευτος καί ἀκηδεμόνευτος.
Ἀγαπημένος Ἕλληνας συγγραφέας εἶναι ὁ Πλάτων. Εἶναι πολύ δύσκολο νά ξεχωρίσω κάποιο βιβλίο του γιατί τό κάθε ἕνα εἶναι μοναδικό. Παρά ταῦτα διακρίνω τόν Τίμαιο ὀπου ἐπιχειρεῖ νά ἑρμηνεύσει τήν δημιουργία τοῦ συμπαντικοῦ γίγνεσθαι. Ἀπό τούς ξένους διακρίνω τόν Τζων Στάινμπεκ καί τό βιβλίο του «Ἄνθρωποι καί ποντίκια».
- Θεωρείτε πως η φαντασία, οι εμπειρίες και το ταλέντο είναι ικανά να ανταπεξέλθουν στην συγγραφή ενός βιβλίου ή επιβάλλεται και μια περισσότερο μόρφωση ώστε να είναι δεδομένη και η επιτυχία;
Δέν τά πήγαινα ποτέ καλά μέ τίς συνταγές ἐπιτυχίας. Ὁ καθένας ἐξάλλου ὁρίζει διαφορετικά τήν ἐπιτυχία. Γιά μένα ἐπιτυχία εἶναι νά καταφέρω νά ἀνοίξω διάλογο μέ τόν ἀναγνώστη. Ὁ Κολοκοτρώνης δέν εἶχε πτυχίο ἀλλά ὁ Λόγος του στή Πνύκα ἀγγίζει ἀκόμα καί σήμερα τίς ψυχές μας. Σαφῶς ὅμως γιά νά μπορέσει νά «σταθεῖ» ἕνα βιβλίο ἀνάμεσα σέ τόσα ἀλλά πρέπει νά ἔχει τή φαρέτρα του γεμάτη. Ἑπομένως, ὄχι μόνο δέν δαιμονοποιώ τήν μόρφωση ἀλλά τήν θεωρῶ πολύ σημαντική γιά νά μπορέσει ὁ συγγραφέας νά ἀξιοποιήσει τό ταλέντο καί τη φαντασία του μέ τόν καλύτερο τρόπο.
- Ἔμπνευση. Ὑπάρχουν στιγμές που σέ ἀνύποπτο χῶρο καί χρόνο απρόοπτα χτυπάει το καμπανάκι; Τι γίνετε όταν έρθει απρόσμενα και σας βρει μακριά από τον προσωπικό σας χώρο;
Ἔχω μάθει νά ἀξιοποιῶ κάθε χωροχρονική εὐκαιρία. Εὐτυχῶς ἔχω πάντα μαζί μου ἕνα σημειωματάριο καί ἕνα στύλο. Δυσκολεύομαι μετά βέβαια νά βγάλω ἄκρη μέ τίς μουτζοῦρες, τούς κύκλους, τά βελάκια ἀλλά νομίζω ὅτι ἀξίζει τόν κόπο.
- Προσωπικά βιώματα και εμπειρίες παίρνουν θέση στην γραφή σας; Και αν ναι, πόσο εύκολο είναι να εκτίθεται κάτι προσωπικό δικό σας δημόσια;
Στό μέτρο που τό βίωμα μου θά ὑπηρετήσει τόν σκοπό μου, τότε θά τό δημοσιοποιήσω. Ἄν κρίνω ὅμως ὅτι ὁ ἀναγνώστης θά ἑστιάσει περισσότερο στήν ἐμπειρία ἀντί γιά τόν σκοπό... τότε τό ἀποφεύγω.
- Ελεύθερος χρόνος; Και πως αξιοποιείται;
Ἐλεύθερος χρόνος; Τί εἶναι αὐτό;;; Σάν ἄλλος Κρόνος νοιώθω νά μέ καταπίνει! Ὅταν καταφέρνω καί τοῦ κρύβομαι προσπαθῶ νά θέσω σέ ἐφαρμογή τό «Νοῦς ὑγιής ἐν σώματι ὑγιεῖ». Προτιμῶ δηλαδή νά γυμνάζομαι ἤ νά διαβάζω κάτι χρήσιμο χωρίς ὅμως να μπλέκω σέ σύνθετες καί πολυδαίδαλες σκέψεις. Μοῦ ἀρέσει ἐπίσης νά ἀκούω μουσική ὅσο κι ἄν ζηλεύει ὁ παπαγάλος μου.
- Τελειώνετε συγγραφικά ένα βιβλίο...και ολοκληρωμένο πλέον στα χέρια σας εσείς από τη θέση του αναγνώστη έχει υπάρξει φορά που σας έβαλε στη διαδικασία να σας κάνει να σκεφτείτε, να αναλογιστείτε ,να γίνετε πιο ώριμος κατά κάποιο τρόπο από αυτό το οποίο εσείς ο ίδιος δημιουργήσατε;
Μπαίνω συχνά σ’ αὐτή τή θέση καί ὄχι μόνο κατά τήν ὁλοκλήρωση τοῦ ἔργου. Αὐτό που νοιώθω εἶναι ἕνα αἴσθημα εὐθύνης ἀπέναντι σ ἐκείνον που θά μπει στόν κόπο καί θά μοῦ κάνει τήν τιμή νά διαβάσει τό βιβλίο. Αὐτό δέν σημαίνει ὅμως ὅτι ἐπιδιώκω νά γίνω ἀρεστός σέ κανέναν. Μ’ ἐνδιαφέρει νά εἰσπράξει τήν εἰλικρίνεια καί τόν σεβασμό μου γιά νά μπορέσει νά κατανοήσει τίς σκέψεις μου.
- Τι θα συμβουλεύατε έναν νέο υποψήφιο συγγραφέα που θέλει να κάνει τα όνειρα του πραγματικότητα μέσα από τον χώρο του βιβλίου;
Νά μήν φοβηθεί! Νά ἀνοίξει τά φτερά του καί νά πετάξει. Τή χαρά τῆς πτήσης τήν ἀπολαμβάνει καί τό σπουργίτι καί ὁ ἀετός. Γνώμονάς του πρέπει νά εἶναι ἡ εἰλικρίνεια καί ὁ σεβασμός... καί ἐπιδίωξή του ἡ ἀγαλλίαση τῆς ψυχής του.
- Ποιο είναι το ΜΟΤΟ που ακολουθείτε; Η τελευταία λέξη δικιά σας!
Τό Φῶς τῆς Ἀλήθειας εἶναι τό μόνο που δέν τυφλώνει ὅταν τό κοιτᾶς κατάματα!
Επιμέλια Συνεντευξης: ΕΥΑ ΝΑΤΣΗ