Υπόλογες σκέψεις & ακηδεμόνευτες ερμηνείες

                                             

Νοιώθω πραγματικά τυχερός πού μπορῶ νά ἀπολαμβάνω τίς εὐεργεσίες της τεχνολογίας καί μάλιστα ἀνέξοδα καί ἀνεμπόδιστα. Εἶναι κάτι παραπάνω ἀπό ἐντυπωσιακό νά ξεδιπλώνονται μπροστά μου οἱ πτυχές των νέων ἐφαρμογῶν ὡς ἐπιστέγασμα της τεχνολογικῆς ἐξέλιξης.

Βρέθηκα τίς προάλλες σ’ ἕνα φιλικό σπίτι καί δυσκολευόμουν νά ἀποδεχτῶ την πραγματικότητα πού ἐξελισσόταν μπροστά μου. Δέν μποροῦσε νά συμπεριληφθεί οὔτε στήν πιό καλπάζουσα φαντασία μου, ἀφοῦ καί στίς ταινίες ἐπιστημονικῆς φαντασίας πού μάγευαν τα παιδικά μου μάτια δέν ὑπῆρχε καν ἡ ὑποψία αὐτῆς της τεχνολογικῆς κατάκτησης.

Το human retrieve (ἀνθρώπινη ἀνάκτηση) εἶναι μιά μέθοδος πού ἀνακαλεῖ τους ἀνθρώπους πού ἔχουν ἀποβιώσει. Ἡ «ἐπαναφορά» τους ἐπιτυγχάνεται μέσω ἰδεογράμματος στήν ἡλικία πού ζητήθηκε ἀπό τους ἀνακαλοῦντες. Ἡ ἀκριβής ἀπεικόνιση ἐπιτυγχάνεται μέ ἐπεξεργασία φωτογραφικοῦ ὑλικοῦ καί εἰδικῶν βιομετρικών προγραμμάτων πού ὑπολογίζουν μέ ἀκρίβεια τα χαρακτηριστικά του ἀτόμου καθ’όλη τη διάρκεια της ζωῆς του.

Το ἀσύλληπτο της ἐφαρμογῆς αὐτῆς ἔγκειται στό γεγονός ὅτι το ἄτομο μετέχει ἐνεργά σέ συζητήσεις καί δέν περιορίζεται σέ μιά ὀπτική παρουσία. Το τεχνολογικό αὐτό θαῦμα ἐπιτυγχάνεται μέ την ἐπεξεργασία των ἀπαντήσεων πού εἰσέπραξαν ἀπ’τον ἀποβιώσαντα ὅσο βρισκόταν ἐν ζωή.

Σκοπός του στοχευμένου ἐρωτηματολογίου εἶναι νά ἀποκωδικοποιήσει τον τρόπο σκέψης ἀφοῦ πέραν της εἰκόνας, των κινήσεων καί της φωνῆς, καταγράφεται καί ἡ συναισθηματική νοημοσύνη. Τί πιό ὄμορφο λοιπόν ἀπ’το νά μπορεῖς νά συνομιλεῖς μ’ένα ἀγαπημένο σου πρόσωπο πού δέν ὑπάρχει 'πια στή ζωή ἀλλά ζεῖ πάντα μέσα σου.

Θά μποροῦσε νά δημιουργηθεῖ μάλιστα μιά τράπεζα ἀνθρωπίνων ὁλογραμμάτων ἀπό προσωπικότητες ὅλων των ἐποχῶν. Μέσω αὐτῆς της ἐφαρμογῆς θά ὑπῆρχε ἡ δυνατότητα νά ἀφουγκραστεῖς τον τρόπο σκέψης τους. Θά ἦταν πολύ ἐντυπωσιακό καί συνάμα ἐνδιαφέρον νά σταθεῖς ἀπέναντι στό μέγα Ἀλέξανδρο, τον Κολόμβο, τον Ναπολέοντα καί σέ τόσες προσωπικότητες πού διαμόρφωσαν την ἐξέλιξη της ἱστορίας.

Φαίνεται ὅμως πώς ἔχω νά μάθω πολλά ἀκόμα γιά την διαστημική τεχνολογία της νέας μου πολιτείας, ἀφοῦ ἐκτός των ἄλλων ἡ σκέψη μου ἀνιχνεύθηκε. Ἀπό την ὀθόνη του σαλονιοῦ ἐνημερώνομαι ὅτι ἔχουν ἀναλυθεῖ ἤδη οἱ προσωπικότητες πολλῶν ἐπιφανῶν ἀνθρώπων. Ἀξιοποιήθηκαν πληροφορίες ἀπό εἰκόνες, ἀγάλματα, βιβλία καί πλεῖστες ἄλλες πηγές, γιά νά σκιαγραφηθεῖ ὁ τρόπος σκέψης καί οἱ πιθανολογούμενες ἀντιδράσεις του ἀποβιώσαντα.

Γίνεται ἑπομένως σαφές ὅτι μέ την βοήθεια της τεχνητῆς νοημοσύνης ἀποκαθίστανται ἐπιθυμίες, πόθοι, καί συναισθηματικά κενά. Δίνονται ἐκκωφαντικές ἀπαντήσεις στούς πρωτόγονους πού ἔβλεπαν την ἐφαρμογή της ὡς ὁδοστρωτῆρα της ἀνθρώπινης συνείδησης καί σκέψης. Ἡ ἁλματώδης τεχνολογική ἐξέλιξη ἄφησε στό περιθώριο τους ἄνοες κοντόφθαλμους πού ὑπηρετοῦσαν ἐμμονικά τη φυσικότητα καί τίς νομοτελειακές ἀρχές. Πάντα ὑπῆρχαν ἄλλωστε οἱ σκοταδιστές πού δαιμονοποιούσαν την μετάβαση καί την πρόοδο.

Κάτι περίεργο συμβαίνει ὅμως ἐδῶ καί ἀρκετή ὥρα... Μιά ἀνατριχίλα ἀπό την αὐξημένη τάση των μικροτσίπ καταβάλλει το σῶμα μου. Μουδιάζει ἡ σκέψη μου καί νοιώθω το κεφάλι μου βαρύ. Ἡ συνοχή του συλλογισμοῦ μου δείχνει προβληματική ἀπό τα κενά, τίς ἐπαναλήψεις καί την ἀπώλεια συνείδησης. Πώς καί δέν ἐντόπισε το πρόβλημα ὁ παλμογράφος σήμερα το πρωί;

Γιά στάσου... Πού βρίσκομαι;.. Γιατί τόσες ὀθόνες γύρω μου;.. Πού εἶναι τα παράθυρα;... Πού εἶναι ὁ ἥλιος;.. ΠΟΙΟΣ εἶμαι;;;

‘’Χρειάζεσαι ἐπειγόντως ἐγκεφάλική ἀνασυγκρότηση (brain defragmentation). Ἔχουν ἤδη ἐνημερωθεῖ οἱ ἁρμόδιοι ἐπόπτες ὑγείας και ἐντός ὀλίγου θά σέ βοηθήσουν νά ἐπανέλθεις στήν κανονικότητα''.Ἡ παγερή φωνή της συντονίστριας μέ ἐνημερώνει γιά την ἀποκατάσταση της ὑγειᾶς μου. Ὑπάρχει 24ωρη ὀπτικοακουστική παρακολούθηση καί ἄμεση παρέμβαση. Ἤδη στον διάδρομο της πολυκατοικίας ἀκούγονται τα ἐσπευσμένα βήματα των ὑγειονομικῶν ὑπαλλήλων και δέν ἀργοῦν νά χτυπήσουν την πόρτα. Δέν εἶμαι σίγουρος ὅμως ὅτι θέλω νά τους ἀνοίξω γιατί ὅλα αὐτά μου φαίνονται ἀλλόκοτα. Δέν προλαβαίνω ὅμως νά ἐπεξεργαστῶ περαιτέρω το δίλημμα γιατί ἡ ἐξώπορτα παραβιάζεται μονομιᾶς. Προφανῶς ἡ ἐπαναφορά μου στήν κανονικότητα ἔχει μεγαλύτερη σημασία ἀπό το σεβασμό των ἀτομικῶν δικαιωμάτων...''

Απόσπασμα απο το βιβλίο « Η σήραγγα»

 Λίγα λόγια για το έργο:

Το βιβλίο «Η Σήραγγα» είναι μια στοχαστική–λογοτεχνική σύνθεση που κινείται ανάμεσα στη φιλοσοφία, την κοινωνική κριτική και την προσωπική εξομολόγηση.

Δομείται σε θεματικές ενότητες, οι οποίες λειτουργούν σαν σταθμοί σε ένα εσωτερικό ταξίδι:

Ξεκινά με την Αφύπνιση, όπου ο συγγραφέας αναζητά την αλήθεια μέσα από εικόνες της φύσης.

Συνεχίζει με το Κόστος ζωής  και την Έμπνευση, αναδεικνύοντας την πάλη ανάμεσα στα «πρέπει» και στα «θέλω», και την ανάγκη της δημιουργίας ως λύτρωση.

Στις ενότητες Φυγή, Ταξίδι και Μετάβαση, η ζωή παρουσιάζεται ως αδιάκοπη πορεία αναζήτησης νοήματος.

Ένα κεντρικό σημείο είναι το κεφάλαιο «2072», μια μελλοντολογική προβολή που ασκεί κριτική στην τεχνολογική και κοινωνική αλλοτρίωση. Στη συνέχεια, κεφάλαια όπως «Κρατική πρόνοια ή κρατική παράνοια;», «Μετάλλαξη», «Ομογενοποίηση», «Ψηφιοποίηση ή ψυχαγωγία;» σχολιάζουν τη μαζικοποίηση, την απώλεια ταυτότητας και τον κίνδυνο μιας απάνθρωπης προόδου.

Η εσωτερική διάσταση τονίζεται μέσα από ερωτήματα όπως «Ποιος είμαι;» και έννοιες όπως η «Αντικανονική κανονικότητα». Ο συγγραφέας εξετάζει τη σύγχρονη κοινωνία, την έννοια της ευτυχίας, τη σχέση προόδου και προδοσίας, και αναγνωρίζει την τέχνη ως τελικό καταφύγιο.

Με ποιητικό και λυρικό ύφος, το έργο παρουσιάζεται σαν μια «σήραγγα» που ο αναγνώστης διασχίζει: από το σκοτάδι της κοινωνικής αλλοτρίωσης προς το φως της προσωπικής αλήθειας.

 

 

Θεματικός άξονας

·         Το βιβλίο παρουσιάζει τον άνθρωπο να πορεύεται μέσα σε μια «σήραγγα» — σύμβολο της κοινωνικής κρίσης και της υπαρξιακής αγωνίας.

·         Το σκοτάδι αντιπροσωπεύει την αλλοτρίωση, την απώλεια ταυτότητας, τον εγκλωβισμό στις κοινωνικές δομές.

·         Το φως στο τέλος είναι η προσωπική αλήθεια και η λύτρωση.

·         Κοινωνική και πολιτική κριτική

·         Ο συγγραφέας καταγγέλλει την κρατική αυθαιρεσία («Κρατική πρόνοια ή κρατική παράνοια;»).

·         Θίγει την αποξένωση που προκαλεί η τεχνολογία («Ψηφιοποίηση ή ψυχαγωγία;»).

·         Ασχολείται με τη μαζικοποίηση και την απώλεια της ατομικότητας («Ομογενοποίηση»).

·         Εντοπίζει τον κίνδυνο ενός «φασισμού του δικαιωματισμού», όπου τα δικαιώματα γίνονται εργαλείο ελέγχου.

·         Υπαρξιακή διάσταση

·         Στα κεφάλαια «Ποιος είμαι;», «Μετάβαση» και «Αντικανονική κανονικότητα» εμφανίζεται η αγωνία του ανθρώπου να βρει νόημα.

·         Η ευτυχία παρουσιάζεται ως στόχος αλλά όχι δεδομένος.

·         Η «πρόοδος» θέτει το ερώτημα αν είναι αληθινή ή προδοσία.

·         Στυλ και ύφος

·         Λυρική, ποιητική γλώσσα με έντονες εικόνες από τη φύση.

·         Πυκνός φιλοσοφικός λόγος, συχνά με αποφθεγματική μορφή.

·         Εναλλαγή ανάμεσα σε λυρισμό και πολιτικό στοχασμό.

·         Συμβολισμοί

·         Σήραγγα: η δύσκολη πορεία της ζωής και της κοινωνίας.

·         Φως: η ελπίδα και η αλήθεια που αναδύεται μετά τον αγώνα.

·         2072: προειδοποίηση για ένα απάνθρωπο μέλλον αν συνεχιστεί η πορεία του παρόντος.

·         Σχέση με άλλα έργα του Βελονάκη

·         Όπως και στη «Δική μου αλήθεια» και στο «Για να γίνω Άνθρωπος», κυριαρχεί η ανάγκη αυτογνωσίας.

·         Στη «Σήραγγα» όμως η έμφαση είναι εντονότερα κοινωνικοπολιτική και φιλοσοφική.

 Η «Σήραγγα» είναι ένα φιλοσοφικό και ποιητικό έργο που συνδυάζει προσωπική αναζήτηση, κοινωνικό σχολιασμό και πολιτική σκέψη. Ο αναγνώστης καλείται να «διασχίσει» τη δική του σήραγγα, ώστε να ανακαλύψει την προσωπική του αλήθεια και να επανατοποθετηθεί απέναντι στην κοινωνία και την πρόοδο.

Για παραγγελίες: dionvelonakis@yahoo.gr